เหนือหลักการของความพอใจ

ในผลงานที่มีการโต้แย้งกันอย่างกว้างขวางในปี 1920 นี้ถือเป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญของนักปราชญ์ทางด้านทฤษฎี ก่อนหน้านี้พรอยด์ได้นำเสนอพฤติกรรมที่มีความใกล้ชิดกับแรงกระตุ้นทางเพศมากที่สุด แต่ในเล่มนี้เขาขยายทฤษฎีไปไกลกว่าแรงกระตุ้นที่มีความสร้างสรรค์เหล่านี้เพื่อพิจารณา ผลกระทบทางจิตที่มีต่อแรงกระตุ้นในเรื่องความตายของมนุษย์ หรือ 'ธานาตอส' (Thanatos) ซึ่งเขาได้ให้คำนิยามเอาไว้ว่า "เป็นแรงกระตุ้นที่มีติดตัวมาแต่กำเนิดของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด เพื่อการฟื้นฟูสถานะแต่เก่าก่อนของสิ่งต่างๆ"

'เหนือหลักการของความพอใจ' นี้เป็นผลงานของฟรอยด์ที่มีการโต้แย้งกันมากที่สุดและมีคำถามสำคัญๆ ตามมาจนก่อให้เกิดการโต้แย้งกันอย่างกว้างขวางในอีกหนึ่งศตวรรษต่อมา เนื่องจากการปฏิเสธสมมุติฐานของพวกชีวะจอมปลอมบางคนที่กล่าวว่าแนวความคิดเรื่อง 'ธานาตอส' เป็นแนวความคิดที่มีแนวความคิดอื่นๆ เข้ามาร่วมและก่อให้เกิดเส้นทางที่นำไปสู่ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการที่จิตใจคิดโจมตีตัวเอง อย่างเช่น การหลงรูปตัวเองในทางลบ (negative narcissism) และการยึดติดอยู่กับประสบการณ์ใกล้ตาย (addiction to near-death experiences) แนวความคิดนี้จึงช่วยให้มีการเชื่อมโยงระหว่างจิตศาสตร์ของโลกตะวันตกกับมุมมองในเรื่องชีวิตและความตายของชาวตะวันออกมันจึงทำให้หนังสือเล่มนี้เป็นสิ่งจำเป็นในการอ่านของนักศึกษาทางด้านจิตศาสตร์ประวัติศาสตร์และวรรณกรรมโดยทั่วไป.