ชายขี้เมาแห่งปารีสผู้กลายเป็นตำนาน

โจเซฟ ร็อธ ชื่อเต็มคือ โมเสส โจเซฟ ร็อธ (Moses Joseph Roth) เกิดในครอบครัวชาวยิว เมื่อวันที่ 2 กันยายน ค.ศ. 1894 ที่เมืองโบรดีทางตะวันออกสุดของดินแดนที่เคยเป็นจักรวรรดิ์ออสเตรีย-ฮังการี ปัจจุบันคือเมืองในจังหวัดชายแดนตะวันตกของยูเครน

 

เข้าเรียนในมหาวิทยาลัยใกล้บ้านเมื่ออายุได้ 19 ปี รุ่งขึ้นเปลี่ยนใจไปเรียนที่มหาวิทยาลัยเวียนนา สาขาปรัชญาและวรรณกรรมเยอรมัน แต่ทิ้งการเรียนกลางคัน ออกไปเป็นทหารอาสาในกองทัพของจักรวรรดิ์ฮับส์เบิร์ก อย่างไรก็ตาม เชื่อว่าเขาน่าจะไม่ได้อยู่หน่วยรบ คงจะเป็นแค่ผู้สื่อข่าวประจำกองทัพ แต่ก็นับเป็นประสบการณ์ที่มีอิทธิพลต่อเขาอย่างมาก ดังนั้น เมื่อจักรวรรดิ์ฮับส์เบิร์กล่มสลายในปีค.ศ. 1918 ความรู้สึกเหมือนเป็นคนไร้บ้านจึงฝังติดอยู่ในใจเขาตลอดมา

 

ปีค.ศ. 1918 เขากลับไปอยู่กรุงเวียนนา และเริ่มเขียนบทความให้กับหนังสือพิมพ์ฝ่ายซ้ายหลายฉบับ รวมทั้งหนังสือพิมพ์ Vorwarts (ก้าวหน้า) อันเป็นเวทีแสดงความคิดผ่านข้อเขียนของฝ่ายซ้ายดังๆ หลายคนรวมทั้งฟรีดริก เองเกล และลีออน ทรอตสกี้ บทความที่โจเซฟ ร็อธ เขียนให้กับหนังสือพิมพ์ฉบับนี้เขาใช้ฉายาแทนตัวเองว่า Der rote Joseph (โจเซฟแดง)

 

หลังอดอล์ฟ ฮิตเลอร์ก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำเยอรมันในวันที่ 10 มกราคม 1933 โจเซฟตัดสินใจหนีออกจากแผ่นดินแม่ไปปักหลักในกรุงปารีสประเทศฝรั่งเศส จากนั้นไม่นานคือในราวกุมพาพันธ์ 1933 เขาเขียนจดหมายถึงสเตฟาน ซไวจ์ เพื่อนรักของเขาซึ่งเป็นนักเขียนชาวออสเตรีย เขียนเตือนเพื่อนในทำนองคาดเดาถึงความวิบัติที่จะเกิดขึ้นกับเยอรมันนี ความว่า :

 

“ป่านนี้นายก็คงจะรู้แล้วนะว่า เรากำลังคืบคลานไปสู่ยุคมิคสัญญี นอกจากชีวิตส่วนตัวแล้ว ชีวิตทางวรรณกรรมและการเงินของเราถูกทำลายหมดสิ้น ทุกอย่างมุ่งไปสู่สงครามครั้งใหม่ ไม่ต้องพนันกันให้เสียเวลา พวกมันจัดตั้งระบอบป่าเถื่อนสำเร็จแล้ว อย่าโง่อีกเลย นรกเท่านั้นที่รออยู่ข้างหน้า”

 

ชีวิตในบั้นปลายของโจเซฟกลายเป็นคนตกอับ ขี้เหล้าไม่มีบ้านอยู่เป็นหลักแหล่ง ต้องซุกหัวนอนตามโรงแรมถูกๆ ที่นั่นบ้างที่นี่บ้าง แต่ก็ยังเขียนหนังสือออกมาเป็นระยะๆ จนกระทั่งเมื่อได้ข่าวว่าเพื่อนรักอีกคน คือ เอินส์ โทลเลอร์ นักเขียนบทละครฝ่ายซ้ายผูกคอตายในนิวยอร์ค เขาก็อาการทรุกหนักและเสียชีวิตในกรุงปารีสเมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม 1939

 

นิยายขนาดสั้นของเขาเรื่อง The Legend of The Holy Drinker (1939) เป็นเรื่องราวชีวิตของขี้เหล้าเร่ร่อนคนหนึ่งที่พยายามกอบกู้ศักดิ์ศรีของตัวเอง และพยายามชำระหนี้ตามคำมั่นสัญญาที่ให้ไว้กับเจ้าหนี้

 

ปัจจุบันศพของโจเซฟ ร็อธถูกฝังที่สุสานซิมิทิเยร์