โมนผจญโลก (ปกแข็ง)

“โมนผจญโลก” ฉบับภาษาฝรั่งเศสมีชื่อว่า Le Grand Meaulnes พิมพ์ครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. ๑๙๑๓ สงครามโลกครั้งแรกเกิดขึ้นเมื่อ ค.ศ. ๑๙๑๔ และอาแล็ง ฟูร์นิเยร์ผู้ประพันธ์ได้เดินทางไปสู่จุดจบในสมรภูมิเพียงอาทิตย์แรกๆ ของสงคราม นักเขียนคนหนึ่ง, ที่ครั้งหนึ่งเคยมีชีวิตอยู่, ก็ได้หายสูญไปจากโลกก่อนเวลาอันสมควร อายุของอาแล็ง ฟูรนิเย่ หนุ่มเพียงแค่ ๒๘ ปี

“โมนผจญโลก” มีฉบับแปลภาษาอังกฤษ พิมพ์ครั้งแรกเมื่อค.ศ. ๑๙๕๙ ในชื่อ The Lost Domain และต่อมา, ฉบับภาษาไทยที่ท่านได้เห็นนี้ คุณวรรณี จันทราทิพย์ ได้เป็นผู้แปลจากภาษาฝรั่งเศส พิมพ์เป็นภาษาไทยครั้งแรก โดยสำนักพิมพ์สมาคมสังคมศาสตร์แห่งประเทศไทย เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๘ และครั้งที่ท่านเห็นนี้นับเป็นการพิมพ์ครั้งที่สอง

...... “โมนผจญโลก” อาจไม่ใช่นวนิยายที่ยิ่งใหญ่อะไรมากนัก เมื่อนำไปเทียบกับ ‘ดอน กีโฮเต้’, ‘พี่น้องคารามาซอฟ’, ‘ยูลิสซิส’ และ ‘ร้อยปีแห่งความโดดเดี่ยว’ แต่ผลงานเล่มนี้เป็นหนังสือแปลอันดับแรกๆ ที่ผมค้นพบและได้อ่านในช่วงวัยหนุ่ม ติตตามมาใกล้เคียงกับ ‘คนนอก’ ของอัลแบร์ กามู ที่อำภา โอตระกูลเป็นผู้แปล

...... นี่คือความรู้สึกแปลกๆ ของผมเมื่ออ่าน โมนผจญโลก ในช่วงวัยรุ่นเป็นความเหลือเข้าใจที่รู้สึกว่านวนิยายเล่มนี้น่าเบื่อ แต่ทำไมกลับมาสิงสู่และถอนหายใย นี่คือสิ่งที่เปรียบเทียบเสมือน “นวนิยายแห่งความเงียบ” ซึ่งมีเสียงร้องออกมาครั้งเดียวในตอนจบ แล้วก็เลือนหายไป ละลายไป กลายเป็นภาพความทรงจำในอดีตวัยของใครของมัน นี่คือโลกแห่งการผจญภัย “แบบใหม่” ของวัยผู้ใหญ่ที่กำลังมาเยือน

...... สำหรับผม...เมื่อครั้งนั้นและต่อมา “โมนผจญโลก” จึงไม่ใช่แค่นวนิยายในลักษณะ “Gothic Romantic” ตามกลวิธีที่ปรากฏ แต่ทว่านี่เป็น “นวนิยายแห่งความเงียบ” ที่เสนอพรมแดนแห่งการผจญภัย ระหว่างวัยเด็กกับวัยเติบใหญ่ นี่คือความบริสุทธิ์ของวัยที่จะถูกทำลายไป ไม่ว่าจะปรารถนาหรือไม่ก็ตาม ด้วยเวลาและประสบการณ์ และเมื่อคิดไปเช่นนี้ โมนผจญโลก จึงนับเป็นวรรณกรรมที่ยิ่งใหญ่ “แบบถ่อมตัว” ได้ไม่แพ้เล่มอื่นๆ เป็นวรรณกรรมที่ไม่ใช่ป้ายประกาศมหึมาที่มองเห็นได้แต่ไกล แต่ผู้อ่านต้องเดินไปสะดุดเอาเองกับชิ้นส่วนเล็กๆ ที่ซ่อนอยู่ในหลืบเงาของ “ภาพฝันไกลๆ” อันมีมนต์ขลัง สง่างาม และผ่านพ้นจากเราไปอยู่แสนไกล

โมนผจญโลก คือ โลกแห่ง “สวรรค์หาย” ของวัยเด็ก

สุชาติ สวัสดิ์ศรี